Konsultacja pary jest pierwszym spotkaniem zgłaszającej się pary z terapeutą. Zaadresowana jest do par doświadczających w ich związku kryzysu, konfliktu, napięć czy innych trudnych zmian we wzajemnych relacjach.
Celem konsultacji jest określenie charakteru wspólnych problemów i ustalenie, czy możliwa jest terapia pary. Jeśli tak, ustalane są cele i zasady pracy terapeutycznej. Jeśli nie, partnerzy omawiają z terapeutą alternatywne formy pomocy. Przykłady przeciwwskazań do rozpoczęcia terapii pary to uzależnienie jednego z partnerów od substancji psychoaktywnych, zaangażowanie w związek pozamałżeński, stosowanie przemocy lub po prostu zbyt niska motywacja.
Związek uczuciowy 2 osób jest najbardziej skomplikowaną relacją międzyludzką, sprzyjającą powstawaniu silnych emocji. Każdy z partnerów wnosi do związku wiele pierwotnych doświadczeń i oczekiwań, nie pozostających bez wpływu na kształt ich relacji.
W terapii pary pacjentem nie są pojedyncze osoby, lecz relacja dwóch osób. Terapia pary zakłada równy udział każdego z partnerów w budowaniu relacji. Jest pracą partnerów nad ich wzajemną relacją przy wsparciu terapeuty. Jej celem jest poszerzenie możliwości porozumiewania się w ważnych dla związku sferach, jak podział ról, zaangażowanie, spędzanie czasu, intymność seksualna, rodzicielstwo, finanse. Partnerzy uczą się wyrażać siebie bardziej otwarcie a jednocześnie w sposób nie raniący drugiej osoby. Otwarta rozmowa prowadzi często do odkrycia nowych umiejętności bycia razem.
W toku trwania terapii pary, partnerzy mają możliwość zbadania takich obszarów, jak wpływ wzorców z rodzin pochodzenia na obecną dynamikę pary; nieświadome „gry” partnerów, mechanizm sprzężenia zwrotnego i błędnego koła; zniekształcenia we wzajemnym postrzeganiu siebie; miejsce problemu w kontekście bieżącego etapu istnienia ich związku.
Niekiedy wspólnie z terapeutą opracowywane są ćwiczenia lub zadania domowe, dostarczające możliwości pełniejszego doświadczenia siebie i partnera w relacji, zmiany perspektywy, poszerzenia świadomości.
Psychoterapeuta prowadzący terapię par jest aktywny, ale jego wpływ ogranicza się do wspierania procesu dialogu między partnerami. Terapeuta nie prowadzi arbitrażu, nie rozstrzyga o racji, nie podziela też założenia, jakoby jedno z partnerów było źródłem trudności związku. Ujmuje związek jako całość, która radzi sobie tak, jak potrafi (uwzględniając powstałe symptomy i problemy) i pojawia się w gabinecie terapeuty po to, aby spróbować kroku zmiany.
Sesja terapii pary trwa 60 minut.
Najsilniej fascynują nas partnerzy, z którymi możemy po pierwsze odtworzyć a po drugie przezwyciężyć traumatyczne przeżycia z przeszłości. Miłość jest zatem próbą przerobienia nierozwiązanych zadań. (I. Yalom)